ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਇਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹਨ। ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਹਨ।
ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਕਾਫੀ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਨੁਸਖੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ‘ਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਣਗੇ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸ਼ੂਗਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ।
ਕੀ ਹੈ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼?
ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਇੱਕ ਮੈਟਾਬਾਲਿਕ ਡਿਸਆਰਡਰ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਪੈਨਕ੍ਰੀਅਸ ਤੋਂ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੇ ਰਿਲੀਜ ਨਾ ਹੋਣ ਜਾਂ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਯਾਨੀ ਗਲੂਕੋਜ਼ ਵਿੱਚ ਤੋੜਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪੈਨਕ੍ਰੀਅਸ ਨੂੰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਛੱਡਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਨਸੁਲਿਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹਾਰਮੋਨ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਲੂਕੋਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਨਸੁਲਿਨ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ਇਸ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਬਚਾਅ?
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਸਰਤ
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 30-40 ਮਿੰਟ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਸਰਤ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਤਾਕਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਐਰੋਬਿਕ ਕਸਰਤ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਖਾਓ
ਫਾਈਬਰ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਚਰਬੀ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਓ। ਫਾਈਬਰ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ, ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਬੀਨਜ਼, ਮੱਛੀ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
ਆਪਣੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਨੂੰ ਕਰੋ ਸੰਤੁਲਿਤ
ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਰਿਫਾਇੰਡ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਕਾਰਨ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਰੱਖੋ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪ੍ਰੀ-ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਹੋ।
ਭਾਰ ਘਟਾਓ
ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੇਟ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਬੀ ਕਾਰਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਕੁਝ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਓ
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੈੱਲ ਇਸ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰੋ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਯੋਗਾ, ਡੂੰਘੇ ਸਾਹ ਜਾਂ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੀਂਦ ਪੂਰੀ ਕਰੋ
ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ 7-8 ਘੰਟੇ ਦੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲਈ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਓ
ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਾ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਓ। ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।